İktidarsızlık – Erektil Disfonksiyon
Erektil disfonksiyon (ED), penisin cinsel ilişki için yeterli sertliğe ulaşamaması veya bu sertliği sürdürememesiyle tanımlanır. 40 yaş sonrası sıklığı artar; damar, sinir, hormon ve psikolojik etkenler birlikte rol oynar. Aşağıda ED’nin mekanizması, riskleri, tanı–tedavi yaklaşımları ve modern seçenekler adım adım özetlenmiştir.
İçindekiler
- Sertleşme Sorunu Nedir?
- Ereksiyonun Fizyolojisi
- ED’nin Başlıca Nedenleri
- Yaş, Risk ve Yaşam Tarzı
- Hangi Doktora Başvurmalı?
- ED’de Teşhis Adımları
- Tedavi Planına Genel Bakış
- Düşük Yoğunluklu Şok Dalga (ESWT)
- ESWT Uygulaması ve Süresi
- ESWT’nin Diğer Yöntemlerden Farkları
- Yan Etkiler ve Avantajlar
- ED / İktidarsızlık Tipleri
- Cinsel İsteksizlik ve Andropoz
- Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Sık Sorulan Sorular
- Özet ve Sonuç
Sertleşme Sorunu Nedir?
Kısa süreli tekil aksaklıklar olağan olabilir; sık tekrarlayan durumlarda ED düşünülür. Organik (damarsal, nörolojik, hormonal) ve psikolojik nedenler tek başına veya birlikte etkileyebilir.
Ereksiyonun Fizyolojisi
Uyarılmayla sinirlerden gelen sinyaller, penisteki kavernöz dokuların gevşemesini sağlar; kan girişi artar ve toplar damar çıkışı kısıtlanır. Kanın yeterince girememesi veya hapsolamaması sertleşmeyi bozar.
ED’nin Başlıca Nedenleri
- Damar kaynaklı: Ateroskleroz, hipertansiyon, hiperlipidemi
- Metabolik: Diyabet ve insülin direnci
- Nörolojik/Travmatik: Pelvik cerrahi, sinir–damar yaralanmaları
- Hormonal: Testosteron düşüklüğü, tiroid bozuklukları
- İlaçlar: Bazı antihipertansifler, antidepresanlar
- Psikolojik: Stres, kaygı, ilişki sorunları, performans anksiyetesi
- Yaşam tarzı: Sigara, aşırı alkol/madde, obezite ve sedanter yaşam
- Ürolojik eşlik: Prostatit ve Peyronie hastalığı
Yaş, Risk ve Yaşam Tarzı
ED her yaşta görülebilir; sıklığı yaşla artar. Düzenli egzersiz, kilo kontrolü, sigara–alkol bırakma ve kaliteli uyku, hem ED riskini azaltır hem de tedavi başarısını yükseltir.
Hangi Doktora Başvurmalı?
Bilimselliği olmayan ürünlerden kaçınarak üroloji uzmanına başvurun. ED yaygın ve tedavi edilebilir; yardım istemek ilk doğru adımdır.
ED’de Teşhis Adımları
Öykü ve fizik muayenenin ardından kan/idrar–hormon testleri ve gerekirse penil renkli doppler ultrason yapılır. Organik neden yoksa psikolojik değerlendirme planlanır.
Tedavi Planına Genel Bakış
- Temel: Yaşam tarzı değişiklikleri
- Farmakolojik: PDE5 inhibitörleri, gerekirse intrakavernöz enjeksiyon
- Cihazlar: Vakum ereksiyon cihazı
- Girişimsel: Uygun olguda ESWT; ileri olguda penil protez/cerrahi
- Psikoseksüel destek: Bireysel/çift terapileri
Düşük Yoğunluklu Şok Dalga (ESWT) Nedir?
Odaklı akustik dalgalar hedef dokuda mikrotravma oluşturarak neovaskülarizasyonu tetikler; penise kan gelişi ve doku yanıtı iyileşir. Amaç yalnızca “damarı geçici genişletmek” değil, doku iyileşmesini desteklemektir.
ESWT Uygulaması ve Süresi
- Penisin 5 noktasına seans başına ≈ 300 atım (toplam ≈ 1.500)
- Seans süresi ≈ 20 dakika; genelde 6 seans, en az 48 saat arayla
- Anestezi/sedasyon yok; seans sonrası günlük yaşama dönüş
- Etkinlik değerlendirmesi genelde ≈ 1 ay içinde yapılır
Yan Etkiler ve Avantajlar
- Genellikle ağrı, morarma, şişlik beklenmez
- Her ilişki öncesi uygulama gerektirmez; seanslar kısadır
- İlaç/protez içermez; cerrahi değildir
ED / İktidarsızlık Tipleri
Durumsal ED
Belirli partner veya koşullarda ereksiyon sağlanamaması.
Tam ED
Hiç ereksiyon olmaması; ileri değerlendirme ve çok yönlü tedavi gerekir.
İmpotans
Halk arasındaki adlandırmadır; esas olan süreklilik ve işlev kaybıdır. Tedavi neden odaklı planlanır (ESWT, protez, cerrahi).
Cinsel İsteksizlik ve Andropoz
Libido; hormonlar, psikoloji ve ilişki dinamiklerinden etkilenir. Andropozda testosteron düşüşü (özellikle 50+ yaş) cinsel isteği ve ereksiyonu olumsuz etkileyebilir; sabah testosteron ve ilgili testlerle değerlendirilir. ESWT, eşlik eden ED’de destekleyici bir seçenektir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Şikâyetler sık tekrarlıyorsa veya giderek artıyorsa
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı, bacak ağrısı gibi eşlik eden kardiyovasküler bulgular varsa
- Yeni ameliyat sonrası belirginleştiyse
Sık Sorulan Sorular
ED tamamen tedavi edilebilir mi?
Çoğu hastada evet; nedenin hedeflenmesi ve çoklu yöntemlerin kombinasyonu başarıyı artırır.
Yaşam tarzı gerçekten fark yaratır mı?
Sigara bırakma, kilo kontrolü ve egzersiz, hem kısa hem uzun vadede belirgin katkı sağlar.
Özet ve Sonuç
ED yaygındır ve tedavi edilebilir. Bilimsel olmayan ürünlerden kaçınarak üroloji uzmanıyla kişisel bir plan oluşturmak en doğru yaklaşımdır. Yaşam tarzı + doğru tedavi kombinasyonu ile yüksek başarı oranları mümkündür.


